Data publikacji/aktualizacji
Przewiń stronę i czytaj artykuł
Czym jest empatia i jak ją rozwijać?
Wyobraź sobie, że Twój przyjaciel siedzi w głębokiej dziurze. Z góry widzisz, że jest mu ciężko – płacze, mówi, że jest mu zimno
i ciemno. Empatia to nie krzyczenie z góry: „Dasz radę, weź się w garść!”, ale zejście do tej dziury, usiąście obok i powiedzenie: „Widzę, że jest Ci trudno. Jestem tutaj.”
To nie oznacza, że masz sam wejść w jego ból – ale że potrafisz go dostrzec i zrozumieć, z jego perspektywy.
Czym właściwie jest empatia?
Psychologowie wyróżniają trzy poziomy empatii:
- Empatia emocjonalna – czujesz, co czuje druga osoba (np. widząc czyjś smutek, samemu czujesz poruszenie).
- Empatia poznawcza – potrafisz zrozumieć, dlaczego ktoś czuje się w ten sposób, nawet jeśli sam nie przeżyłeś podobnej sytuacji.
- Empatia współczująca (compassion) – oprócz rozumienia i współodczuwania, masz gotowość, by wesprzeć, ale bez przejmowania cierpienia na siebie.
Empatia nie jest więc tylko „współczuciem” ani „zgadzaniem się ze wszystkim”, ale umiejętnością słuchania, rozumienia
i reagowania w sposób, który pomaga, a nie obciąża.
Dlaczego empatia jest tak ważna?
- Buduje zaufanie w relacjach – czujemy się bezpieczniej, gdy ktoś naprawdę nas słucha.
- Zmniejsza konflikty – kiedy rozumiemy cudze emocje, łatwiej szukać rozwiązań, zamiast się spierać.
- Pomaga w pracy i rodzinie – empatyczne osoby lepiej współpracują, potrafią też wspierać bliskich bez przejmowania ich problemów.
- Działa w obie strony – gdy uczymy się empatii, często zaczynamy też lepiej rozumieć… siebie.
Dlaczego czasem trudno być empatycznym?
- Własny ból lub zmęczenie – kiedy sami jesteśmy przeciążeni, trudno nam „mieścić” cudze emocje.
- Lęk przed cudzym cierpieniem – czasem boimy się, że „utoniemy” w czyimś smutku, jeśli go dopuścimy.
- Brak nawyku słuchania – żyjemy w kulturze, która uczy bardziej radzić i oceniać niż słuchać.
Jak rozwijać empatię? (5 praktycznych sposobów)
- Ćwicz słuchanie bez przerywania.
Zamiast od razu pocieszać lub radzić, spróbuj po prostu słuchać i powtórzyć własnymi słowami to, co usłyszałeś:
„Rozumiem, że czujesz się przytłoczona, bo masz za dużo obowiązków.”
To daje drugiej osobie poczucie, że jest wysłuchana. - Zadawaj pytania, zamiast zgadywać.
Zamiast zakładać: „Na pewno jest Ci źle, bo się pokłóciłaś z partnerem”, zapytaj:
„Co sprawia, że czujesz się tak przytłoczona?”
Empatia nie polega na zgadywaniu, ale na rozumieniu. - Zauważaj sygnały niewerbalne.
Czasem ktoś nie powie wprost, że jest mu ciężko, ale jego głos, gesty czy spojrzenie mówią wszystko. Zatrzymanie się na tych sygnałach pomaga „złapać” drugą osobę tam, gdzie jest emocjonalnie. - Dbaj o swoje granice.
Empatia nie oznacza, że masz przejmować wszystkie cudze emocje. Jeśli czujesz, że ich ciężar Cię przytłacza, powiedz:
„Słyszę, że jest Ci ciężko. Potrzebuję chwili, by to wszystko poukładać – ale chcę Ci pomóc.” - Praktykuj perspektywę.
Spróbuj czasem spojrzeć na sytuację cudzymi oczami: „Co ja bym czuł, gdyby mnie to spotkało?”
To proste ćwiczenie, które poszerza nasze rozumienie innych ludzi.
Empatia a litość – jaka jest różnica?
Empatia to bycie z kimś, litość to patrzenie z góry.
Przy empatii mówimy: „Widzę Twój ból, chcę Cię zrozumieć.”
Przy litości: „Biedna ty, ja mam lepiej, pomogę ci, bo jesteś słaba.”
Empatia łączy, litość oddziela.
Kiedy empatia może być trudna i warto szukać wsparcia?
Jeśli masz wrażenie, że cudze emocje Cię przytłaczają albo czujesz, że nie wiesz, jak reagować, żeby nie zranić, rozmowa
z psychoterapeutą może pomóc. Często uczymy się empatii dopiero wtedy, gdy sami zaczynamy rozumieć własne emocje.
Podsumowanie
Empatia to nie dar, który ma się od urodzenia – to umiejętność, którą można ćwiczyć każdego dnia. To jak nauka nowego języka – języka emocji i słuchania. Kiedy uczymy się empatii, nasze relacje stają się głębsze, a świat – mniej osądzający.
Adres
668 46 78 46
ul. Spacerowa 12/8
Wejherowo, 84 - 230
Kontakt
Menu
Śledź mnie